Górskie przysmaki

Wakacje, sezon urlopowy czy też zwykły wyjazd w polskie góry nieodzownie wiąże się z kosztowaniem specjałów kuchni lokalnej. Wiele lokalnych dań zasługuje na uwagę. Z pewnością każdy turysta musi, choć raz skosztować baraniny, kwaśnicy czy też żeberek po góralsku.

Jednak jest pewien rodzaj specjałów lokalnych, które choć są dostępne niemal w całej Polsce to nigdzie nie smakują tak dobrze jak w górach. Oczywiście mowa tutaj o różnych przetworach mlecznych. Wśród najbardziej znanych należy wymienić oscypki, żentycę (żyntycę), bundz czy może mniej znane bryndza i korbacze.

Tradycyjny ser góralski Oscypek zrobiony jest z owczego mleka (zgodnie z recepturą maksymalna domieszka mleka krowiego nie może przekroczyć 40%), a następnie wędzony. Najlepsze oscypki są te wędzone w bacówkach w Zakopanem tradycyjną metodą. Świeżo uwędzony oscypek, który kupujemy w zadymionej bacówce zawsze smakuje wyśmienicie.

Gołka, to kolejny rodzaj sera produkowanego w górach. Mylona jest często z oscypkiem z prostego powodu. Gołka, jako tradycyjny ser góralski sprzedawana jest razem z oscypkami i podobnie wygląda. Kolor po uwędzeniu jest taki sam, konsystencja również, a że wielkością jest czymś pośrednim pomiędzy małym oscypkiem a dużym, stąd też biorą się pomyłki.

Gołka jest robiona z mleka krowiego i oczywiście wędzona. I nawet, jeśli ktoś pomyli i kupi kilka małych oscypków i gołka to w smaku od razu wyczuje wyraźną różnicę. Czy jest lepsza czy gorsza od oscypka to już kwestia indywidualnych gustów.

Kolejnym specjałem, który warto spróbować na wakacjach jest bundz. Wytwarza się go podobnie jak oscypki z tą różnicą, że zamiast wędzić, parzy się go w wysokiej temperaturze. Początkowa faza jest jednak taka sama. Z uwagi na różne gusta turystów produkuje się bundz słodki i słony. W takim wypadku każdy może sobie wybrać taki za jakim przepada.

Bryndza jest to miękki ser wytwarza z bundzu, a dokładniej bryndza powstaje w procesie fermentacji bundzu i rewelacyjnie nadaje się do smarowania pieczywa. Generalnie jest to ser słony i posiada wysokie walory smakowe.

Na koniec warto wspomnieć jeszcze o korbaczach. Są to wiązki sera owczego najczęściej wędzone lub podwędzane. Idealnie nadają się jako przekąski. Ich wciągający smak i możliwość rozwarstwiania sprawia, że dużo lepiej pasują do tradycyjnych zimnych trunków niż inne przekąski jak choćby chipsy.

Na końcu oczywiście warto wspomnieć o żentycy. Jest to serwatka z mleka owczego, która jest produktem ubocznym podczas wytwarzania oscypków czy bundzu. Schłodzona żentyca jest napojem orzeźwiającym. Walory smakowe żentycy są duże, choć oczywiście zależy to indywidualnych upodobań. Należy pamiętać, że żentyca może wywoływać efekt przeczyszczający jak każda serwatka.

Opisane wyżej podstawowe rodzaje sera zawierają całą paletę rozmaitych zastosowań. Poczynając od oscypków i gołki, które to możemy jeść zarówno, jako ser kanapkowy, grillowany, smażony lub tez pokrojony w drobne kawałki, jako przekąska podczas spożywania zimnych napoi. Z kolei bundz idealnie pasuje na śniadanie, zresztą podobnie jak bryndza. Sery te sprawią, że poranne śniadania na wakacjach na pewno będą pożywne i smakowite, zwłaszcza, jeśli zaproponujemy zarówno słony jak i słodki bundz.

Korbacze z kolei, mają może najmniejszą paletę zastosowań, ale ich smak podczas biesiadowania spowoduje, że letni sezon urlopowy odmieni nawyki sięgania po mało zdrowe smażone lub pieczone przekąski.

W końcu żentyca, orzeźwiający napój, który koniecznie trzeba spróbować, by się przekonać o jego walorach, również tych zdrowotnych.

Zatem jeśli wybieramy się w góry nie bójmy się próbować specjałów. Pamiętajmy tylko, by starać się kupować świeże. Raz lub dwa jak się natniemy na nieco starsze egzemplarze to na pewno poczujemy różnicę. Warto też zwrócić uwagę, by kupować na straganach czy innych punktach oznaczonych certyfikatem. Smacznego!

Tweet